اوج بارش آخرین شهاب باران مجذوب کننده 1400 در نیمه شب امشب - وبلاگ نهاد جامعه

به گزارش وبلاگ نهاد جامعه، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران گفت: آخرین بارش شهابی مجذوب کننده سال 1400 و اولین بارش شهابی سال نوی میلادی، 30 دقیقه پس از بامداد سه شنبه 14 دی ماه به اوج خواهد رسید.

مهندس مسعود عتیقی در گفت وگو با وبلاگ نهاد جامعه، با بیان اینکه بارش های شهابی همیشه از پدیده های مجذوب نماینده نه تنها برای منجمان آماتور بلکه برای عموم مردم هستند، اضافه نمود: آخرین بارش مجذوب نماینده سال 1400 که سال خاتمه بخش قرن 14 خورشیدی است و اولین بارش شهابی شاخص و با کیفیت سال 2022 میلادی، بارش شهابی ربعی یا کوادرانتی است که خوشبختانه در امسال زمان اوج این بارش همزمان با رسیدن ماه به شرایط ماه نو و عدم حضور نور ماه در آسمان است.

وی ادامه داد: این شرایط ماه، شرایطی را ایجاد نموده است که به دور از نور و آلودگی هوای شهرها به ویژه در کلانشهرها و عدم ابرناکی آسمان، در منطقه ها کویری و یا کوهستانی و حتی روستاهای کوچک می توان متوقع مشاهده شهاب های بسیاری از این بارش بود.

عتیقی، ZHR یا اندازه بارش ساعتی سرسویی (سمت الرأسی) این بارش را 120 شهاب در ساعت عنوان نمود و یادآور شد: در میان بارش های شهابی سالیانه فعلی، این نرخ بارش به نسبت بالا است.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران، یکی از ویژگی های این بارش زمستانی را رصد آذرگوی های پرنور و درخشان آن دانست که یادآور بارش زیبای پِرساوشی در فصل تابستان است.

عتیقی اضافه نمود: می توان گفت که این بارش شهابی به نوعی به ساکنان نیمکره شمالی زمین تعلق دارد؛ چرا که کانون بارش تقریبا در نقطه شمالی کره آسمان قرار داشته و شهاب های زیادی از این بارش را ساکنان نیمکره جنوبی نمی توانند مشاهده نمایند.

وی یادآور شد: منشأ این بارش شهابی همانند بارش شهابی دوپیکری (جوزایی) قدری عجیب است، چرا که به جای یک دنباله دار یخی، گویا با یک سیارک سنگی روبرو هستیم که به نام EH1 2003 شناخته می گردد و به طور اتفاقی به وسیله Peter Jenniskens شناسایی شد.

مدار دنباله دار 2003 EH1

این فعال حوزه نجومی تاکید نمود: چه بسا این جرم دنباله دار C/1490 Y1 باشد که به وسیله اخترشناسانی از کشورهای ژاپن، کره و چین 500 سال قبل رصد شده است و این بارش در آن موقع شناسایی، اما پس از سالیانی فراموش شد.

عتیقی اضافه نمود: برای شناخت کانون این بارش یعنی نقطه ای از آسمان که اگر رد شهاب ها را در سراسر پهنه آسمان بر خلاف جهت حرکت آنها امتداد دهیم، به این نقطه می رسیم، نیز بیان این نکته لازم است که معمولا نام هر بارش شهابی، از صورت فلکی که کانون بارش در آن واقع شده است، گرفته می گردد و این در شرایطی است که صورت فلکی کوادرانت (ربع یا یک چهارم - Quadrantid) امروزه در آسمان وجود ندارد و این صورت فلکی در سال 1795 میلادی به وسیله Jerome Lalande اخترشناس فرانسوی بین صور اژدها و گاوران (عوا) معرفی گردید.

تصویری از صورت فلکی کوادرانت که اکنون از بین رفته و بارش Quadrantids باتوجه به آن نامگذاری شده است (اعتبار تصویر از اطلس Coelestis)

وی خاطر نشان کرد: امروزه ستارگان آن بین چند صورت فلکی دیگر تقسیم شده اند، اما مکان کانون بارش ربعی بین صور فلکی خرس بزرگ (دب اکبر)، اژدها و گاوران (عوا) و در نزدیکی ستاره ژوبین دار (سماک رامح) واقع شده است.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران ادامه داد: هر چند این انجمن با توجه به پاندمی کووید-19 برنامه رصدی عمومی ندارد، اما امید است علاقه مندان و به ویژه عکاسان نجومی با همراه داشتن لباس گرم مناسب فصل و رعایت نکات بهداشتی، به دور از هر گونه تجمع برای پیشگیری از شیوع بیشتر بیماری ناشی از کرونا، بتوانند از مشاهده شهاب های این بارش در شبانگاه دوشنبه 13 دی و بامداد سه شنبه 14 دی ماه جاری لذت ببرند و تصاویر زیبا و گزارش های علمی را از این رویداد جالب آسمانی ثبت نمایند.

به گفته وی، هر گزارش می تواند شامل مختصات مکان رصد، افراد رصدگر، اندازه جابه جایی رد هر شهاب در آسمان، تعداد شهاب مشاهده شده در هر ساعت، تعداد آذرگوی های این بارش، صورت فلکی محل عبور شهاب ها و ... باشد.

آذرگوی زیبایی از بارش شهابی ربعی

عتیقی خاطر نشان کرد: زمان اوج بارش ربعی امسال ساعت 30 دقیقه بامداد سه شنبه، 14 دی ماه 1400 است.